مکان های دیدنی الیگودرز

Waterfalls

More

Mountains

More 

Lakes

More 

Historical site

More

آبشار ها
آبشار های زیبا و دیدنی الیگودرز

آبشار آب سفید

آبشاری بسیار زیبا دیدنی در حدد 63 کیلومتری جنوب شرقی الیگودرز قرار دارد. مسیر دسترسی آن جاده روستای خان آباد، روستای خاک به تیه و پاسگاه قلیان می باشد.

ارتفاع این آبشار حدود 65 متر و عرض تاج آن در فصل پرآبی حدود 8 متر است؛ آبشار از دل کوه صخره ای می ریزد؛ سپس در مسافت کوتاهی به یک حوضچه تبدیل می شود.

زیباییهای منحصر به فرد این آبشار،بويژه سپیدی آب آن که از برخوردش با صخره ها حاصل می شود،پیوسته گردشگران بیشماری را از سراسر کشور به خود فرا می خواند.98% از مسیر الیگودرز تا حوضچه اين آبشار آسفالت می باشد.

آبشار چکان

یکی از آبشارهای الیگودرز است. این آبشار با ارتفاع ۳۰ متر و عرض تاج ۴ متر در جنوب شرقی استان لرستان و در دامنه کوه‌های زاگرس در شهرستان الیگودرزمشرف بر دره چکان و در نزدیکی روستاهای حسین آباد و دهقادی قرار گرفته است. این آبشار در منطقه شول‌آباد قرار گرفته است.

این آب پس از طی مسافتی به سمت دشت چکان، به آب چشمه داسار وصل شده و رودخانه چکان را تشکیل می‌دهد، رودخانه چکان نیز پس از طی مسافت کوتاهی به آب دهقادی وصل و در انتها وارد رودخانه زز می‌شود. آبشار چکان از درون غاری مشرف به زمین زراعی چکان بیرون می‌آید که فوران آن دهها متر طول دارد. اطراف آبشار و امتداد رودخانه و پوشیده از درختان میوه همچون گردو ، بلوط و گلابی است و اهالی منطقه نیز از آب آن جهت کشاورزی استفاده می‌کنند. کوههای اطراف آبشار زیستگاه پرندگانی همچون بلبل، کبک، کبوتر و انواع حیوانات وحشی مانند خرس، پلنگ، گرگ و گراز است.

مسیر دسترسی آبشار چکان

دسترسی به این آبشار ازطریق مسیر الیگودرز به شول‌آباد امکان پذیر است .بهترین راه رسیدن به آبشار چکان از طریق جاده شوسه مورزرین- شول‌آباد و بهارکار است. راه دیگر که آسفالت است از طریق  خرم‌آباد،  سپیددشت ، شول‌آباد می‌باشد.

آبشار برنجه

این آبشار از نوع آبشارهای پلکانی بوده و از سه پله تشکیل شده است. در مجموع ارتفاع این آبشار در حدود ۸۰۰ متر است.آبشار تاف (برنجه) در ۲ کیلومتری غرب روستای پیرامام و همجوار روستای سرتنگ برزه در بخش زز و ماهرو از توابع شهرستان الیگودرز استان لرستان قرار دارد.

به علت دور بودن این آبشار چندان که باید شناخته شده نیست برای دسترسی به این آبشار می توان از طریق محور الیگودرزشول آباد فرعی پیر امام استفاده کرد.

این آبشار هرچند در تمام طول سال آب دارد، ولی مقدار آب آن در فصول دیگر سال به جز اواخر زمستان و بهار آنچنان کم است که به نوعی می‌توان آن را در لیست آبشارهای فصلی لرستان قرار داد؛ این امکان وجود دارد که با انحراف مسیر سرچشمه‌های دائمی که در نزدیکی این آبشار قرار دارد، مقدار حجم خروجی آب این آبشار به صورت چشم گیری افزایش یابد و دائمی شود.

آبشار وارک

آبشار  وارک یا وارگ در موقعیت جغرافیایی N3309 E4920 در استان لرستان واقع است. آبشار وارگ در روستایی با همین نام در جنوبی‌ترین منقطه شهرستان الیگودرز قرار گرفته است. مقدار آب این آبشار بسیار فراوان است و پس از آن که از چشمه های بالای صخره سنگی سرچشمه می گیرد، اولین آبشار را به وجود می آورد و با طی فاصله ۱۵ متری، از صخره دوم نیز فرو می ریزد و آبشار دوم را پدید می آورد و به رود رودبار می ریزد. ارتفاع منطقه وارگ از سطح دریا ۱۳۲۰ متر است. این آبشار ازنوع آبشارهای دو قلو به شمار می آید.

دسترسی آبشار وارک

دسترسی به این آبشار بسیار مشکل است به طوری که باید از الیگودرز وارد جاده شول آباد شد و از آنجا با خودرو به روستای بزنوید رفته و پس از آن به روستای دستگرد رسید. پس از دستگرد ادامهٔ راه را باید پیاده رفت.

منطقه وارگ منطقه ای بکر مانده است و مردم منطقه هنوز هم نیمه کوچ رو هستند یعنی با شروع فصل گرما به مناطق بلند تر در اطراف خود کوچ می کنند. منظره ی زیبای آبشار وارگ هر بیننده ای را مجذوب خویش می کند.

از ویژگی های آن این است که در طول گذر آبشار اصلی آبشارهای کوچک و بسیار زیبائی موجود است که هرکدام منظره و ویژگی خاص خود را دارد.

این منطقه نسبتا” گرم و با پوشش گیاهی و جنگلی عمدتا” بلوط مناظر بسیار جذابی را در دل خود نهفته دارد. یکی دیگر از ویژگی های متمایز این منطقه همسایگی مرزی با سه استان دیگر، یعنی استان های اصفهان، چهارمحال و بختیاری و استان خوزستان میباشد

دیگر آبشارهای شهرستان الیگودرز

لیستی از دیگر آبشار های بکر و زیبای شهرستان الیگودرز را در زیر ببینید.

کوه ها
کوه های زیبا و دیدنی الیگودرز

اشترانکوه

اُشْتُران‌ْ‌کوه، به معنی کوه آب در پارسی باستان (از زبانهای بکار برده شده در جنوب غربی ایران و زبان رسمی دربار هخامنشیان) رشته‌کوهی در شرق استان لرستان و یکی از بلندترین رشته‌کوه‌های زاگرس است. اشتران‌کوه که از شمال به شهرستان ازنا از غرب به شهرستان دورود و از شرق و جنوب به شهرستان الیگودرز محدود می‌شود. بلندترین قله این رشته‌کوه به نام سن‌بران به ارتفاع ۴۱۵۰ متر است. این کوه از جمله کوه‌های جوان می‌باشد که در حدود ۳۰ میلیون سال پیش ایجاد شده‌است.

قله‌های بلند و پر برف، دره‌های ژرف و طولانی، رودهای دائمی، پوشش گیاهی و جانوری بسیار متنوع، روستاهای کوهپایه‌ای از جمله ویژگی‌های اشترانکوه می‌باشد که به سبب بلندی در شعاع ۱۰۰ کیلومتری به خوبی پیدا است. گفته می‌شود نام آن به سبب وجود قله‌های ۸ گانه که هر کدام بلندتر از ۴۰۰۰ متر می‌باشد و مانند کاروانی از شتر به ردیف قرار گرفته، به شترکوه و یا اشترانکوه معروف گشته‌است.

اشترانکوه الیگودرز

قله‌های مهم آن از شمال باختری به جنوب خاوری این‌هاست: چال میشان، گل‌گل، گل‌گهر، سن بران، کوله لایو، میرزایی، فیالسون، لگه، سراب شاه تخت، سوزنی مهرجمال، پیاره دره تخت، پیاره کمندان، ازنادر و کوله‌جنون

در ارتفاعات اشتران‌کوه دره‌هایی یخچالی وجود دارد که در اصطلاح محلی به آنها چال می‌گویند. از جمله این چال‌ها می‌توان از چال میشان، چال کبود، چال بران، چال فیالسون، چال شاه‌تخت، چال پیارو و چال همایون نام برد.

رودهای کوچک بسیاری از این قله‌ها سرچشمه می‌گیرند که ماربره، گهررود، دره دایی و دره دزدان از آن جمله‌اند. دریاچه گهر در یکی از دامنه‌های جنوب باختری اشتران‌کوه و در دره گَهَررود قرار دارد.

این رشته کوه در حدود سال ۱۳۴۰ از لحاظ گونه‌های جانوری و گیاهی جزء مناطق حفاظت شده قرار گرفت و در سال ۱۳۴۸ جزء محیط زیست جهانی قرار گرفت. از گونه‌های جانوری آن می‌توان به خرس قهوه‌ای، روباه، کفتار، گراز، گرگ خاکستری، بز کوهی، قوچ، گربه وحشی، گربه جنگلی، سنجاب درختی، مار قیطانی وکبک دری و از پرندگان می‌توان به عقاب، کبک، جغد، اردک و شاهین اشاره نمود که همگی تحت حفاظت محیط زیست می‌باشند. 

در اشتران‌کوه پسته کوهی به فراوانی یافت می‌شود و پوشش گیاهی متنوع آن اعم از گون، ریواس و استپ‌ها در شیب ملایم بعضی نقاط و گل‌های طبیعی و خودرو محل مناسبی برای جانوران ساکن در اشترانکوه‌است که در آن زاد و ولد کرده و از آنان تغذیه می‌کنند.

اشتران‌کوه پذیرای کوهنوردان و گردشگران و زمین‌شناسانی از اقصی نقاط کشور و خارج از کشور بوده که برای تفریح و ورزش و پژوهش علمی مراجعه نموده‌اند. در برخی از نقاط اشتران‌کوه سنگوارههایی یافته‌اند که در میان آن‌ها سنگواره‌ هایی از جانوران مانند صدف و ماهی وجود دارد.

قالی‌کوه

قالی کوه یا غالیه کوه رشته کوهی از کوه‌های زاگرس در مرکز بخش بشارت زلقی و شهر شول‌آباد و قله اصلی آن در رو ستای کیگوران بخش زز و ماهرو شهرستان الیگودرز است.

بلندترین قله این رشته کوه ۴۰۵۵ متر ارتفاع دارد در دل این رشته کوه غار باستانی و غار بزنوید از زیبایی تاریخی طبیعی برخوردارند این کوه از شمال غربی به سراب کیگوران از شرق به روستای کیزاندره و از جنوب شرقی به آبشار آب سفید ختم می‌شود.

در شمال این رشته کوه دشت لاله‌های واژگون که بزرگترین دشت لاله واژگون جهان است قرار دارد. یکی اززیباترین دره های قالیکوه روستای کیگوران و دره دام نام دارد وعلت نامگذاری این دره وجود مسیرها صعب العبوروحیوانات وحشی همانند خرس می باشد. درنهایت به آبشار آب سفید ختم میشود وبزرگترین یخچال قالیکوه درمسیر این دره قراردارد که طول آن چندی کیلومتر میباشد.

ازدیگرزیباییهای این منطقه وجود درخت سروکوهی (به زبان محلی اوورس)میباشد که به صورت زیبایی درون سنگ وصخره رشد میکند و هنگامی که این درخت توسط صاعقه آتش میگیرد مردم محلی اعتقاد دارند که این درخت پیرشده است و خودسوزی میکندتا درختان جوان جایگزین آنها شوند.

این منطقه به دلیل داشتن گونه‌های جانوری(مانند خرس و گراز و قوچ و میش کوهی و گرگ و انواع پرندگان شکار و …) و گیاهی کم نظیر داری اهمیت است و به دلیل قله‌مرتفع یکی از مناسب‌ترین مکان‌های کوهنوردی در ایران است همچنین مهمترین سرشاخه های اصلی رود دز از قالیکوه سرچشمه می گیرند.

رباط کوه

کوه رباط با ارتفاع ۳۶۰۰ متر یکی از بلندترین کوه های اشتران کون محسوب می شود که  در جنوب روستای حیه از توابع بخش زز و ماهرو الیگودرز (حیه نام روستایی زیباست که  مرکز دهستان زز غربی میباشد.)

برای دیدن این کوه علاوه بر مسیر الیگودرز شول آباد حیه می توان از محور الیگودرز شول آبادپیر امام و دورود سپید دشت حیه نیز می توان استفاده کرد

رباط کوه

کوه تمندر

رشته کوه تمندر دربخش بربرود غربی شهرستان الیگودرزواقع شده که غرب آن اشترانکوه باارتفاع۴٠٩٠متروجنوب آن قالیکوه با۴٠۵٨مترقراردارد.

رشته کوه تمندردارای قللی مرتفع است که درضلع شمال دوقله باارتفاع بالای ٣۵٠٠مترودرضلع جنوب دوقله باارتفاع بالای ٣٣٠٠متر ودرضلع شرق دوقله باارتفاع بالای ٣٢٠٠متروجوددارد.

تمندر

دررشته جنوبی تمندر یک خط الراس١۵کیلومتری است که درانتهای آن قلعه دخترقراردارد .قله مرکزی تمندر ٣٩٠٠مترارتفاع داردرشته مرکزی دارای ۶قله به نامهای مرکزی،تمندر،هما، قله شمالی،خاوری،جنوبی تمندروقله جنوبی دره سراست که بیش از ٣۵٠٠مترارتفاع دارد .

سراب غارتمندردردل این کوه که ازجاذبه های طبیعی منطقه است ودراین سراب چشمه ای است که باآب فراوان ازدل کوه و ضلع شمالی آن بیرون می آید.

همچنین سراب پرآب دیگری همدر دل کوه تمندر است که ازضلع جنوبی آن بیرون می آید. این کوهستان تمندر یکی ازبزرگترین شکارگاههای استان لرستان است ودرگذشته زیستگاه شکار.خرس و سایرحیوانات وحشی بوده است وامروزه درآن کمتر شکاری یافت می شود.فاصله این کوه تاشهرالیگودرز٢۵کیلومتر میباشد

دریاچه های الیگودرز
دریاچه های زیبا و دیدنی الیگودرز

دریاچه گهر

دریاچه گهر ملقب به نگین زاگرس یک دریاچه کوهستانی در ایران است که در میان رشته‌ کوه اشترانکوه در استان لرستان با ارتفاع ۲۳۵۰ متر از سطح دریا واقع شده است.

این دریاچه در منطقه حفاظت شده اشترانکوه بین بخش زز و ماهروی الیگودرز و دورود قرار دارد این دریاچه که به «نگین اشترانکوه» معروف است. به سبب نداشتن راه ماشین رو تا حد زیادی از آلودگی به دست انسان به دور مانده‌ است. سالانه در حدود ۷۰.۰۰۰ گردشگر اقدام به بازدید از این منطقه می‌ نمایند.

دریاچه گهر

این دریاچه بر روی گسل اصلی امروزی زاگرس قرار دارد . گهر به احتمال زیاد در اثر وقوع زمین لرزه‌ای بزرگ به وجود آمده‌ است. بنابراین احتمالاً در اثر جنبش گسل و رویداد یک زمین لغزش سنگ ریزش تشکیل شده‌ است. گهر شامل ۲ بخش به نام‌های گهر بزرگ (کله گهر) و گهر کوچک (کره گهر) می‌ باشد که دریاچه گهر بزرگ حدود ۱۷۰۰ متر درازا و ۴۰۰ تا ۸۰۰ متر پهنا و ۴ تا ۲۸ متر ژرفا دارد.

ساحل این دریاچه به جز قسمت مدخل دریاچه (ضلع غربی) و قسمت مقابل‌اش (ضلع شرقی) که ساحلی ماسه‌ای دارد و برای شنا مناسب است در سایر نقاط دارای ساحلی صخره‌ای است که برای شنا مناسب نیست. در قسمت پایین دریاچه، جنگلی انبوه وجود دارد که در شرف نابودی است.

در قسمت بالای آن نیز جنگلی انبوه وجود دارد که این جنگل هم در معرض خطر نابودی است. از قسمت بالا، جوی آبی به دریاچه می‌ریزد که ادامه آن به دریاچه‌ای دیگر منتهی می‌شود. با حدود ۴۰ دقیقه پیاده روی می‌شود به این دریاچه (گهر دوم یا گهر پایین) رسید.

عمق آن کم است و ماهیان کف دریاچه را با کمی دقت می‌شود به خوبی دید. جریان ورودی آب دریاچه ۳ متر مکعب بر ثانیه و جریان خروجی آن حدود  ۶ متر مکعب بر ثانیه می‌باشد.

علت افزایش حجم آب خروجی دریاچه وجود چشمه‌های در قسمت تحتانی آن است. آب اصلی تامین کننده دریاچه از طریق رودخانه ورودی آن یعنی رودخانه تاپله‌ است که دارای آبی بسیار خنک و رنگی شفاف و بلورین با بستری مملو از سنگ ریزه یا قلوه سنگ است که بدون افت و با کمی شتاب وارد دریاچه کوچک می‌شود و پس از طی مسافتی کوتاه وارد دریاچه گهر می‌شود.

ماه‌های اردیبهشت ،خرداد، تیر و مرداد بهترین زمان سفر به این دریاچه‌ است. یکی از دره‌های بسیار زیبا اطراف دریاچه گهر به دره نی‌گاه معروف است که پوشیده از شقایق‌های رنگی و لاله واژگون است. منطقه حفاظت شده اشترانکوه در محدوده شهرستان‌های الیگودرز و دورود واقع شده‌ است.

میزان بارش سالانه در منطقه گهر حدود۹۳۳ میلی متر است که بیشتر بصورت بارش برف می‌باشد در سال‌های پر برف وسرد سطح دریاچه یخ می‌بندد.

اطراف دریاچه گهر پوشیده از درختان بلوط، بید، بادام، پسته وحشی، گلابی وحشی، چنار، نارون، بلوط مازو، گردو، انجیر، زبان گنجشک، سیب، زالزالک، ارژن، کنار کهور، انار، گز، و تاک وحشی می‌باشد. گل‌های لاله واژگون، شقایق، زنبق و لاله وحشی تاج خروسی و اختر از گل های زینت بخش دریاچه گهر می‌باشند.

دریاچه گهر زیستگاه مناسبی برای آبزیان و دیگر حیوانات وحشی است. منطقه حفاظت شده اشترانکوه با حیات وحش متنوع شامل حیواناتی است از قبیل بز، قوچ، آهو، کل، پلنگ، گرگ، گراز، خرس قهوه‌ای،کفتار، روباه، شغال، خرگوش و انواع پرندگان مانند عقاب، کبک، شاهین، تیهو و آبزیان مانند مارماهی، لاک پشت، قورباغه و ماهی قزل آلای رنگین کمان و خال قرمز در این دریاچه زیست می‌کنند.

اغلب اروپائیان و سیاحان این دریاچه را به نام “دریاچه ایران” می‌شناسند که این شناخت حاصل معرفی یک بانوی انگلیسی بنام ایزابلالوسی بیشوپ است که در سال ۱۸۹۰ میلادی توانست مدت  ۳ ماه در این منطقه تحقیق کرده و هزار کیلومتر راه پیمایی کند ولی باتوجه به اسناد معتبر تاریخی اولین کسی که موفق به کشف دریاچه گهر شد یک زمین شناس اتریشی به نام (آرودلر) بود که در سال ۱۸۸۸ میلادی موفق شد نام خود را به عنوان کاشف   دریاچه گهر در تاریخ ماندگار کند. وی در هنگام کشف این دریاچه از سمت الیگودرز حرکت کرده بود. اولین و قدیمی ترین تصویر مستند تهیه شده از این دریاچه نیز در سال ۱۸۹۱ میلادی گرفته شده‌است که به یک سیاح فرانسوی بنام ژان ژاک دومرگان تعلق دارد.

از ویژگیهای «بالای دره گهر» وجود بیدستان هایی است که در ساحل شرقی دریاچه گهر بزرگ گسترده ‌است. مسیر الیگودرز شامل ۳ ساعت با خودرو و یک ساعت و نیم پیاده روی است. کوهنوردانی که به قله‌های اشترانکوه صعود می‌کنند معمولاً برای رسیدن به گهر از مسیر روستای طیان حرکت می‌کنند. 

مسیر دسترسی دریاچه گهر

جهت دسترسی به دریاچه گهر کوتاهترین، زیباترین و ملایمترین مسیر از سمت شهرستان الیگودرز می باشد که در چند سال  اخیر مورد استفاده کوهنوردان و طبیعت گردان قرار گرفته است. این مسیر به دو بخش ماشین رو و پیاده رو تقسیم می شود که بخش ماشین رو حدود ۶۵ کیلومتر می باشد که ۴۵ کیلومتر آن جاده  آسفالته است.

پس از حرکت از الیگودرز می بایست روستاهای جوشان، ززم، برم، خان آباد و چشمه پر را پشت سر گذاشت و در انتهای مسیرآسفالته به دشت دالانی (دشت لاله های واژگون) خواهید رسید، که در ماه اردیبهشت زیستگاه هزاران لاله واژگون می باشد و از اینجا به بعد جاده آسفالت به اتمام می رسد و می بایست حدود ۲۰ کیلومتر را در یک جاده شنی و در امتداد یک رودخانه زیبا با مناظر طبیعی طی کنید تا در نهایت به بالای تپه ای به نام تاپله خواهید رسید که تعدادی قبر مربوط به مردم محلی در آنجا قرار دارد.

از اینجا به بعد می بایست حدود ۶ کیلومتر را در یک مسیر بسیار زییا با شیب ملایم و مناظر چشم نواز پیاده روی کرد و در طول مسیر در سمت چپ شما  رودخانه گهر و در سمت راست نمای جنوبی قلل اشترانکوه خودنمایی   می کنند و پوشش گیاهی منحصربه فرد منطقه زیبایی آن را دوچندان کرده است.

پس ازحدود ۵ کیلومتر پیاده روی به گهر کوچک خواهید رسید که توسط انبوهی از درختان بید احاطه شده است و در نهایت به بالای تپه ای خواهید رسید که از آنجا دریاچه گهر بزرگ در مقابل شما و در سمت راست شما نمای جنوبی دو قله اصلی اشترانکوه به نام های سن بران (۴۱۵۰متر) و گل گل (۴۱۰۰متر) خودنمایی می کنند.

دریاچه شط تِمی

دریاچه کوهستانی تِمی یکی از جاذبه‌های طبیعی وگردشگری شهرستان الیگودرز است. تمی در زبان لری به مکانی صاف و هموار که در جایی بلند قرار گرفته گفته می‌شود.

دریاچه تمی در منطقه‌ای کوهستانی در مرز استان‌های خوزستان، لرستان، چهار محال و بختیاری و در جنوب رشته کوههای اشترانکوه وقالی کوه بختیاری واقع شده‌است.

دریاچه شط تمی

مسیر دسترسی دریاچه شط تمی

برای دسترسی به دریاچه قبلاً از مسیر الیگودرز، بزنوید، دستگرد، پِز، لیروک (در کنار رودخانه زلقی) استفاده می‌شد که از دستگرد به بعد مسیر را پیاده‌رو بود. ولی به تازگی با آماده شدن جاده الیگودرز، لیروک از این مسیر کوتاه تر شده استفاده می‌شود و قسمت بسیاری از راه را می‌توان باخودرو طی کرد ولی کوهنوردان گاهی از همان مسیر قبلی استفاده می‌کنند.

آب این دریاچه از سیلاب‌های بهاری و ذوب برف‌های کوه‌های اطراف دریاچه که دارای یخچال‌های دایمی و در سراسر سال پوشیده از برف و یخ است تامین می‌شود و به سبب موقعیت خاص جغرافیایی آب این دریاچه فاقد جریان است.

دریاچه شط تمی در واقع یک دریاچه بسته و فاقد هرگونه آبزی است. مراتع، چمن زارها و پوشش گیاهی خاص وسیعی که در اطراف این دریاچه از دشت موز تا دشت تمی گسترده شده محل مناسبی برای اردو زدن عشایر هنگام کوچ بزرگ خود از گرمسیر واقع در جلگه خوزستان به سمت اشترانکوه، قالیکوه و زردکوه بختیاری و محل ییلاقی بسیار خوبی برای عشایر بختیاری است.

دریاچه تمی از دو قسمت اصلی و تقریبا بیضی شکل درشمال فلات به طول حدود چهارهزار متر و عرض یک هزارمتر و دریاچه فصلی مثلثی شکل در جنوب تشکیل شده‌است و دو دریاچه با تنگه‌ای با عرض حدود ۲۰۰ متر به یکدیگر متصل می‌باشند.

منطقه حوضیان

محوطه حوضیان در گذشته های دور، یک حلقه ارتباطی بین جنوب غربی ایران، زاگرس مرکزی و مرکز فلات ایران بوده است. از سال ۱۳۷۹که ساخت سد حوضیان در مسیر رودخانه ماربره آغاز شد، به جز یک بررسی مختصر که برای تشکیل پرونده های ثبتی آثار در منطقه صورت گرفت هیچ اقدامی برای مطالعات باستان شناسی در این حوزه انجام نشده بود. محوطه تاریخی حوضیان یک منطقه بسیار مهم از شهرستان الیگودرز را تشکیل می دهد.

این حوزه هرچند کوچک به احتمال زیاد یکی از مقاصد ییلاقی کوچ روان ایل بختیاری در طول دوران تاریخی و پیش از تاریخی بوده است. با توجه به قرار گرفتن محوطه قلندران در کناره رودخانه پرآب و مراتع مساعد، این محوطه در پیش از تاریخ، توسط اقوام کوچ رو بدون برپایی معماری مستحکم مورد استفاده و استقرار قرار گرفته و یا حداقل به دلیل واقع شدن در گذرگاه کوچ روان هر ساله چند روزی کاروان در آنجا اطراق می کرده است. بازتاب بقایای زندگی موقت و گذری و وجود مواد فرهنگی اعم از سفالینه ها در این محوطه، معرف یک فرهنگ پیش از تاریخی بین النهرینی است.

از آثار حوضیان استنباط می شود که کناره رودخانه و دره های میان کوهی همان محدوده در دوران پیش از تاریخی و آغاز تاریخی، مستعد برای دامپروری بوده و برای سکونت گاه یک جانشینی در دوران اسلامی مورد استفاده قرار می گرفته است.

پس از بررسی های صورت گرفته و تصویب مجوز احداث سد حوضیان در مجلس ششم شورای اسلامی، کار احداث این سد در در سال ۱۳۸۰ آغاز گردید. سد مخزنی حوضیان از نوع سنگ‌ریزه‌ای با هسته رسی است. طول تاج این سد ۵۳۳ متر، عرض تاج ۱۰ متر، حجم مخزن سد حوضیان ۲.۳۱ میلیون مترمکعب و سطح دریاچه آن ۴.۲ کیلومترمربع است.

لازم به ذکر است، مساحت حوضه آبریز این سد ۴۵۵.۳ کیلومترمربع، ارتفاع سد از بستر۵۱.۱ متر و از پی ۷۳ متر است. با بهره‌برداری از این سد ۳۰۰۰ هکتار از اراضی دیم به آبی تبدیل خواهد شد و در بحث کشاورزی تأثیر مثبتی دارد.

سد حوضیان از معدود سدهایی است که کمترین مسافت را با مرکز یک شهر (حدود ۳ کیلومتر با شهر الیگودرز) دارد. منطقه زیبای حوضیان و دریاچه خوش نقش سد حوضیان، منظره ای بسیار دیدنی و تماشایی را شکل داده که با وجود گونه ها مختلف جانوری وگیاهی، پتانسیل بسیار خوبی برای تبدیل شدن به قطب گردشگری لرستان را دارد.

دریاچه سد خان آباد

این سد در ارتفاع ۲۰۸۴ متر از سطح دریا ودر ۲۵ کیلومتری جنوب شهرستان الیگودرز بر روی رود خانه اِصل شاه قرار دارد. حجم مخزن ۱۴ میلیون متر مکعب ارتفاع از سنگ کف ۳۳/۵ متر طول تاج ۲۷۰ متر وعرض تاج ۸ متر و طول دریاچه ۲۹۵۰ متر می باشد .

جهت بازدید از سایت خان آباد از شهر الیگودرز بطرف اصفهان مسیر را انتخاب و سپس بطرف جاده شول آباد ادامه مسیر داده و بعد از طی مسیر حدود ۲۰ کیلومتر به دو راهی شاهپور آباد رسید مسیر شاهپور آباد را انتخاب و بعد از ۲ کیلومتر به جاده دسترسی سد خان آباد خواهید رسید. امکانات رفاهی نیز در حال حاضر در ساحل جنوبی دریاچه وجود دارد

سد خان آباد

مکان های تاریخی
مکان های تاریخی الیگودرز

قلعه باجول

قلعه باجول یا قلعه ناکام که در روستای آب باریک علیا و در ۳۵ کیلومتری شرق الیگودرز ودر نزدیکی هفت چشمه که ازچشمه های قدیمی این منطقه است قرار دارد.

قلعه اربابی باجول متعلق به دوره زندیه و اوایل دوره قاجاریه است. برج مدور آجری، ایوانی با دو ستون سنگی، نقش برجسته‌های شکار، گل و گلدان، درخت و صحنه شکارشیر توسط اژدها از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این بنای تاریخی است.

قلعه باجول یا قلعه ناکام در گذشته یک خانه اربابی بوده که بزرگ منطقه در آن سکونت داشته است.

قلعه باجول در گذشته دارای دو برج بوده و از آن به عنوان جایگاه حفاظتی استفاده شده است، متاسفانه یک برج قلعه تخریب و اداره میراث فرهنگی در راستای اهداف حفاظتی خود در خصوص بنای مذکور اقداماتی نظیر برچیدن اندودهای فرسوده دیوارها، اجرای اندودگل و خاک و نماسازی دیواره‌های حیاط را انجام داده است.

قلعه باجول از معدود بناهای تاریخی این دیار که از گزند حوادث طبیعی و تخریب انسانی جان سالم به در برده است.

مصالح این بنا غالبا آجرهای پخته مکعبی شکل ۱۵در ۱۵ ومصالح سقف نیز تیرهای چوبی و الوار میباشد شکل بنا به صورت چهار گوش که در ضلع شمالی ان خان نشین و محل زندگی ارباب بوده است ودر ضلع غربی درب اصلی مخصوص ورود خان و مهما نهای ویژه بوده و مطبخ و انبار علوفه قرار دارد ودر اضلاع جنوب و شرق درب هایی مشاهده میشود که به روایت بزرگان محل ومطلعین مخصوص ورود خدمه و حیوانات و …بوده است .

و حیاط این بنا مستطیل شکل و به وسیله یک حوض سنگی مزین شده است و کف آن بوسیله آجرهای مکعبی شکل فرش گردیده است در ایوان ان ۲ ستون استوانه ای سنگی به قطر ۴۰ سانتیمترو ارتفاع ۱۸۰ سانتیمتربکار رفته و ودر پیشانی زیرین ایوان و به طول ایوان به ارتفاع ۸۰ سانتیمتربوسیله سنگی با اشکال گل و گیاه وصحنه های شکار که نشانه لطافت روحی و سلحشوری مردمان منطقه بوده است .

این بنا در دهه۸۰ به ثبت آثار ملی کشور رسیده است و هرساله مبالغی جهت مرمت و تعمیر این بنا توسط اداره میراث فرهنگی الیگودرز هزینه این بنا میگردد مالکیت این بنا در اختیار میراث فرهنگی الیگودرز میباشد که عده ای نیز تحت عنوان بازماندگان موسسین و ساکنان اولیه بنا ادعا هایی نیز دارند.